Category Archives Uncategorized

Werkvorm: werken met prenten. Je vertelt een verhaal waarbij naar aanleiding van prenten wordt uitgebeeld.

Advies werken met prenten »

Print de lesopzet inclusief prenten.
Tip: print het bestand dubbelzijdig en bij voorkeur op A3-formaat  af, als je de prent aan de kinderen laat zien kan je aan de achterkant de lesinhoud lezen.

Warming up:
De kinderen staan verspreid in het lokaal.
Inleiding: Deze les gaat over poppen.

Spelvraag 1: wat voor soort poppen bestaan er allemaal? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).
Suggesties: teddyberen, clownspoppen, balletpoppen, stoere spierballenpoppen.

Prent 1: de Fee.
Vertellen: vertel over Gepetto, de poppenmaker in het dorp.  Dat hij zo alleen is en daarom veel poppen heeft gemaakt waarvan hij hoopt dat het ooit echte mensenkinderen worden. Vertel ook dat er een fee komt . Ze brengt ze tot leven maar maakt ze alleen tot echte kinderen als ze heel goed luisteren, gehoorzamen.

Uitbeelden wat jij vertelt (vertelpantomime): in het lokaal liggen, de fee tovert, beweeg langzaam je vingers, je hoofd, sta houterig op, wees blij.

Vertellen: de poppen willen iets doen dat echte kinderen ook leuk vinden om te doen.

Spelvraag 2: wat vinden echte kinderen leuk om te doen? (laat één antwoord klassikaal uitspelen).
Suggesties:  dansen, lekker snoepen, sporten, spelen met speelgoed.

Prent 2: poppen op school.
Vertellen: vertel dat Gepetto zijn poppen wel naar school stuurt, ze moeten leren goed te luisteren en er is vast veel te beleven op school.

Spelvraag 3: wat doen de poppen allemaal op school? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).
Suggesties:  gymmen, rekenen, ze leren letters, schoolzwemmen.

Vertellen: vertel dat de poppen helemaal niet zo goed luisteren, Gepetto had gezegd dat ze meteen thuis moeten komen na school, maar ze zitten in het park. Daar worden ze meegenomen door Stromboli, die heeft namelijk een poppentheater. Vertel dat ze in het poppentheater een show geven.

Prent 3: de poppenshow.
Spelvraag 4: wat kunnen de poppen allemaal? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).
Suggesties:  rare gezichten trekken, zingen, instrumenten bespelen, dansen.

Vertellen: vertel dat het zo’n succes is dat Stromboli ze niet meer kwijt wil en ze opsluit. Hadden ze nou maar naar Gepetto geluisterd, nu worden ze nooit echte kinderen!

Uitbeelden wat jij vertelt (vertelpantomime): zitten op de grond in een kooi. Dan horen jullie gerommel, het is Gepetto! Hij maakt de kooi open, juich heel zachtjes. Sluip de kooi uit, veilig naar de banken.

Vertellen: vertel dat Gepetto boos is: jullie kunnen geen echte kinderen worden als jullie niet goed naar me luisteren! De poppen vinden het heel erg maar zijn het de volgende dag alweer vergeten. In het park na schooltijd vraagt een koetsier of ze meegaan naar kermiseiland, het is maar een klein stukje met de boot. Nou, dat willen de poppen wel!

Uitbeelden op de banken wat jij vertelt (vertelpantomime): in de boot. De poppen roeien mee, wauw wat een golven! Maar dan ineens schrikken ze: een zwarte vlek in het water! Snel, doe je handen en voeten binnen boord (voeten van de vloer).

Vertellen: de koetsier lacht: ons watermonster doet niks hoor, als je maar in de boot blijft. Kijk, daar is het eiland!

Prent 4: kermiseiland.
Vertellen: kermiseiland is fantastisch! Een pretpark waar je kan doen en eten wat je maar wil. En er zijn ook andere kinderen, en ezels!

Spelvraag 5: wat kan je allemaal doen in zo’n groot pretpark? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).
Suggesties:  spelen in een speeltuin, zitten in de achtbaan, ballengooien, suikerspinnen eten.

Uitbeelden wat jij vertelt (vertelpantomime): de poppen gaan steeds meer op ezels lijken, dat is raar! Ze gaan op vier ezelbenen lopen en maken ezelgeluiden. Zouden die ezels vroeger misschien kinderen geweest zijn?

Vertellen: iedereen gaat zitten. Vertel dat de poppen horen dat Gepetto hun achterna is gereisd en in het water is gesprongen om ze te redden voordat ze in ezels veranderen. Maar er zwemt een monster in het water!! Vertel dat de poppen direct in het water springen en zien dat Gepetto bijna wordt opgegeten! Er is nog maar één rotsspleet waar hij door kan ontsnappen!

Prent 5: Gepetto redden.
Uitbeelden wat jij vertelt (vertelpantomime): ze zwemmen en zwemmen, ze duwen tegen het monster, ze kriebelen het  monster onder zijn buik. Ze zwemmen naar Gepetto en gaan tussen hem en het monster in zwemmen zodat Gepetto kan ontsnappen.

Vertellen (de kinderen liggen in het lokaal). Vertel dat de poppen zijn aangespoeld op het strand en niet meer bewegen. Gepetto is heel verdrietig, al zijn popjes verdronken en nu is hij weer alleen. Vertel ook dat de fee verschijnt en zegt dat de poppen heel slecht hebben geluisterd, maar wel Gepetto hebben gered en toen niet alleen maar aan zichzelf dachten. De fee vindt dat zo goed dat ze de poppen toch in kinderen verandert.

Prent 6: de Fee helpt.
Uitbeelden wat jij vertelt (vertelpantomime): blijf liggen, beweeg je vingers, open je ogen, kijk verbaasd naar je handen, die zijn niet van hout meer! Kijk naar elkaar, jullie zijn echte mensenkinderen geworden! Juichen en dansen!

Vertellen: iedereen gaat op de banken zitten. Vertel dat Gepetto nu een huis vol kinderen heeft en iedereen nog lang en gelukkig leeft.

Einde.

 

Werkvorm: werken met prenten. Je vertelt een verhaal waarbij naar aanleiding van prenten wordt uitgebeeld. In deze les speel je zelf ook wat kleine rolletjes.
Benodigdheden: drie gymmatten, een grote, een middelgrote en een kleine emmer.
Print de lesopzet inclusief prenten.
Tip: print het bestand dubbelzijdig en bij voorkeur op A3-formaat  af, als je de prent aan de kinderen laat zien kan je aan de achterkant de lesinhoud lezen.

Warming up:
De kinderen staan verspreid in het lokaal.

Spelvraag 1: welke dingen doe je zoal in een bos? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).
Spelvraag 2: welke dieren wonen er in een bos? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).

Prent 1: Goudlokje is thuis
De kinderen zitten op de grond.

Vertellen: vertel over een stout en ondeugend meisje dat overal kattenkwaad uithaalde. Ze had veel broertjes en zusjes thuis. Vertel dat moeder boodschappen gaat doen. Zeg zelf als moeder ‘Ik ga even brood halen, tot zo’.

Spelvraag 3: Wat kan dat stoute meisje voor kattenkwaad uithalen?

Kies een kind als stout meisje (Goudlokje) uit. Speel één suggestie uit en kom als moeder weer binnen en reageer er op.

Prent 2: Goudlokje op school
De kinderen zitten op de grond alsof ze aan tafels op school zitten.
Vertellen: Het stoute meisje moet natuurlijk ook naar school, maar daar is het niet veel anders. Vertel dat de juf even moet kopiëren, en dat ze daarvoor de klas even uit moet. Zeg zelf als juf ‘Ik ga even kopiëren, tot zo’.

Spelvraag 4: Wat kan het stoute meisje voor kattenkwaad uithalen?

Kies een kind als stout meisje (Goudlokje) uit. Speel één suggestie uit, kom als juf weer binnen en reageer er op.

Prent 3: Goudlokje in het bos
De kinderen zitten op de grond.  Vertel dat de klas een dagje naar het bos gaat, op schoolreisje.

Spelvraag 5: welke dingen doe je eigenlijk in een bos als je daar met je klas bent?
Laat een paar suggesties uitbeelden, neem daarbij zelf de rol als juf op je.

De groep zit op de banken. Vertel dat de juf even wat te drinken gaat halen. Goudlokje ziet kans weg te lopen…

Prent 4: familie Beer
Vertel dat verderop in het bos het huisje van familie Beer staat.

Spelvraag 6: Als je als volwassene in een bos woont, wat doe je dan zoal de hele dag?
Spelvraag 7: Als je als kind in een bos woont, wat is dan leuk om te doen?

Vertel: familie Beer is druk bezig, moeder heeft bijvoorbeeld een grote pan pap gemaakt. Ze roept iedereen bij elkaar.

Instructie: ga maar op de grond zitten en neem een bord op schoot.

Vertelpantomime tussendoor »

Iedereen krijgt pap met honing, ze nemen een hap…. Auw! De pap is veel te heet! Ze spugen de hete pap snel uit. ‘Dan gaan we even wandelen, totdat de pap is afgekoeld’ zegt vader, en dat doen ze.

Leg drie matten neer met van groot naar klein een emmer (voor vader) een kleinere emmer (van moeder) en de kleinste emmer (voor het kind). Kies een kind dat Goudlokje speelt. Zet een krijtstreep voor de matten waarachter de beren (de andere kinderen) moeten blijven (zie hieronder).

Dat wat jij vertelt beeldt Goudlokje uit.
Vertel: vertel dat Goudlokje stiekem is weggelopen en een huisje ziet. Ze heeft een beetje honger en ruikt heerlijke zoete pap. Ze doet het huisje open en ziet drie stoelen. Ze gaat op de middelste zitten en krak! De stoel van mamabeer is gebroken! Snel gaat ze op de stoel van papabeer zitten en neemt een hap van de pap. Auw! Die is veel te heet! ‘misschien kan ik hier even een dutje doen’ denkt Goudlokje en gaat naar boven.

Haal de emmers weg.

Prent 5: Goudlokje krakt door het bed.

Goudlokje gaat in het kleinste bedje liggen en krak! Oh nee het bedje van babybeer is gebroken… Snel gaat ze in het middelste bed liggen en valt in een diepe slaap.

Het kind dat Goudlokje speelt gaat weer hij de rest zitten, en jij zet de emmers op de matten terug.

Alle kinderen gaan zich denkbeeldig omkleden: zet je berenhoofd op en  doe je berenpoten aan.

Familie Beer heeft een heerlijke wandeling gemaakt, ze doen de deur van hun huisje open. Moeder ziet haar kapotte stoel en zegt ‘hee, iemand heeft op mijn stoeltje gezeten!’ (alle kinderen zeggen deze zin). Vader kijkt in zijn bord en zegt hee, iemand heeft van mijn bordje gegeten! (alle kinderen zeggen deze zin).

Prent 6: familie Beer vindt Goudlokje
Haal de emmers weg. De kinderen gaan op de grond zitten. Goudlokje gaat op de middelste mat liggen.

Vertel: de beren gaan naar boven en staan achter de krijtstreep. Babybeer ziet zijn kapotte bedje en zegt: hee, iemand heeft in mijn bedje geslapen (alle kinderen zeggen deze zin).  Dan zien ze Goudlokje liggen.

Het officiële einde is dat Goudlokje wakker wordt en wegrent, maar dat is misschien wat saai.
Spelvraag 8: hoe moet dit eindigen?

Bespreek kort hoe je dit verhaal het beste kan eindigen en speel dat uit.

Einde.

Wat is een spelvraag? »

 

Vertelpantomime: Vertelpantomime is een werkvorm waarbij je een verhaal vertelt dat synchroon aan de vertelling wordt uitgebeeld door de kinderen. Kijk in het leerkrachtscherm voor verdere uitleg. 

Tips vertelpantomime »

Benodigdheden: pet voor jou (dierendokter), hoofddeksel koe (zie hier onder).

hoofddeksel knippen »

Print de lesopzet inclusief spiekbrief.
Tip: vertel zonder papier in je handen, print de spiekbrief uit en hang die ergens neer zodat je je handen vrij hebt.

Warming up:
Spelvraag 1: Welke boerderijdieren bestaan er allemaal?  (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).
Suggesties:  kippen, varkens, paarden, koeien.

De kinderen zitten aan de kant. Kies een kind uit die als koe Berta de les zal gaan doen en geef het hoofddeksel.

De start: oe, waar is m’n boeh?
Uitbeelden terwijl jij vertelt. Vertel dat Berta heerlijk heeft geslapen en ’s ochtends wakker wordt van het geluid van de vogels. Vertel dat ze zich uitrekt en ook geluid wil maken, maar ze zich niet kan herinneren welk geluid ze ook alweer maakt! Ze denkt na, loopt een rondje maar komt er niet op.

Rolgroep 1: de eenden.
Iedereen behalve Berta gaat zich denkbeeldig omkleden: doe je snavel op, je verknal aan, fladder eens met je vleugels.

Spelvraag 2: wat doen eenden  eigenlijk de hele dag ?(laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen). Suggesties: kwetteren, broeden, vliegen, met hun hoofd onder water eten zoeken…

Vertel dat Berta aan de eenden vraagt wat voor geluid ze maken, ze is haar eigen geluid kwijt en misschien heeft ze hetzelfde geluid als de eenden. De eenden kwetteren en kijken Berta aan. Berta probeert het maar het staat raar, een koe die zo kwaakt. Ze zwaait, de eenden zwaaien terug (en gaan terug naar hun plaats). (zet je pet op) In de verte loopt de dierendokter. Misschien moet ze aan haar vragen wat er mis is? Maar de dokter heeft het vast druk. Ze probeert geluid te maken maar er komt niks.

Rolgroep 2: de varkens.
Iedereen behalve Berta gaat zich denkbeeldig omkleden: doe je krulstaart op, je platte neus aan, je varkensbeentjes aan.

Spelvraag 3: wat doen varkens  eigenlijk de hele dag ?(laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen). Suggesties: knorren, wroeten, rollen in de modder, eten…

Vertel dat Berta aan de varkens vraagt wat voor geluid ze maken, ze is haar eigen geluid kwijt en misschien heeft ze hetzelfde geluid als de varkens. De varkens knorren en kijken Berta aan. Berta probeert het maar het staat raar, een koe die zo knort. Ze zwaait, de varkens  zwaaien terug (en gaan terug naar hun plaats).

Vertel dat Berta nog eens wat gras eet en gaat liggen. Ze doet haar mond eens open maar er komt niks.

Rolgroep 1: de paarden.
Iedereen behalve Berta gaat zich denkbeeldig omkleden: doe je hoeven aan, doe je paardenstaart in, doe je paardengebit in.

Spelvraag 4: wat doen paarden  eigenlijk de hele dag ?(laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen). Suggesties: hinniken, grazen, galopperen, springen…

Vertel dat Berta aan de paarden vraagt wat voor geluid ze maken, ze is haar eigen geluid kwijt en misschien heeft ze hetzelfde geluid als de paarden. De paarden hinniken en kijken Berta aan. Berta probeert het maar het staat raar, een koe die zo hinnikt. Ze zwaait, de paarden zwaaien terug (en gaan terug naar hun plaats). (zet je pet op) In de verte loopt de dierendokter. Misschien is ze ziek en moet ze echt naar de dokter? Ze probeert geluid te maken maar er komt niks.

Ontknoping:
Iedereen behalve Berta gaat zich denkbeeldig omkleden als koe: koeienbenen aan, koeienvlekken op, horens op. Laat ze aan de andere kant van het lokaal op de grond zitten.

Vertel dat Berta verdrietig op de grond gaat zitten en bijna moet huilen. Vertel dat ze heel In de verte een bekend geluid hoort: een heel bekend geluid. Berta staat op en gaat op het geluid af. En daar ziet ze allemaal familie! En ze loeien: boeh! En Berta loeit vrolijk mee.

Afloop.
Eventueel zingen de koeien een liedje in koeientaal (Boeh in plaats van de woorden).

Einde.

Spiekbrief. Deze symbolen staan in je spiekbrief:

Werkvorm: teacher in role. Teacher in role is een werkvorm waarbij je schakelt tussen vetteller en speler. Tijdens dat je vertelt zet je een hoofddeksel op en speelt een rol.

Tips voor teacher in role »

Benodigdheden: hoed burgemeester, hoed rattenvanger, fluit.
Print de lesopzet inclusief spiekbrief.
Tip: vertel zonder papier in je handen, print de spiekbrief uit en hang die ergens neer zodat je je handen vrij hebt.

Warming up: De kinderen staan verspreid in het lokaal. Instructie: Ik ga jullie een verhaal vertellen over een dorpje van heel vroeger.

Spelvraag 1:  Welke beroepen had je heel vroeger? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen).  Suggesties: hoefsmid, bakker, kleermaker, schoenmaker…

De start: Welkom thuis.
De kinderen beelden uit wat jij vertelt (vertelpantomime).  Vertel dat de dorpelingen thuis komen van een lange dag, op hun bank gaan zitten en iets horen. Vertel dat ze opstaan, achter de bak kijken en dat er allemaal ratten zitten. Vertel dat de dorpelingen met hun bezems de ratten verjagen.

Deel 1: de burgemeester.
De kinderen gaan zitten. Vertel dat de burgemeester van het dorpsgeld allerlei lekkers voor zichzelf had gekocht. Het gemeentehuis was van steen dus hij had nog geen rat gezien. Kies een kind dat bij de burgemeester gaat klagen over ratten. Vertel dat er wordt aangeklopt en dat hij open doet.

Doe de burgemeestershoed op en doe open. Beloof van alles aan de klagende dorpeling en neem afscheid. Het kind mag weer gaan zitten, jij doet je hoed af.

Deel 2: nog meer last.
Vertel dat de burgemeester het al gauw weer was vergeten, en de mensen in het dorp zaten er maar mooi mee.
Spelvraag 2:  Wanneer is het echt lastig als er ratten in de weg lopen? (laat een aantal antwoorden klassikaal uitspelen waarbij de ene helft mens en de andere helft rat speelt). 
Suggesties: in het verkeer, tijdens de gymles, tijdens de dansles…

Deel 3: de Rattenvanger van Hamelen.
De kinderen gaan zitten. Vertel dat de mensen boos voor het gemeentehuis gaan zitten. Doe de burgemeestershoed op en stel de dorpelingen gerust. Doe de hoed af en vertel dat er geluid van een fluit klinkt. En dat er een vreemdeling op de burgemeester toe loopt. Speel door te wisselen van hoeden dat de burgemeester met de Rattenvanger afspreekt dat die duizend goudstukken krijgt als hij de ratten verjaagd.

Deel 3: de ratten verdwijnen.
De kinderen gaan op handen en voeten zitten, ze lopen achter jou als Rattenvanger aan. Vertel dat ze betoverd zijn door het geluid van de fluit. Ga denkbeeldig over rotsen, spring over plassen, zwem over een rivier en laat de ratten op de grond zitten. Duw een rotsblok opzij en vertel dat de ratten waren opgesloten in een grot.

Deel 4: de Rattenvanger is boos.
De kinderen gaan zitten op de banken. Speel door te wisselen van hoeden dat de burgemeester tegen de Rattenvanger heeft gelogen. Hij heeft geen duizend goudstukken. Vertel dat de Rattenvanger boos vertrekt.

Deel 5: de kinderen verdwijnen.
De kinderen gaan liggen. Vertel dat de Rattenvanger die nacht terugkomt en dat hij speelt op zijn fluit. De kinderen openen hun ogen, ze lopen achter jou als Rattenvanger aan. Vertel dat ze betoverd zijn door het geluid van de fluit. Ga denkbeeldig over rotsen, spring over plassen, zwem over een rivier en laat de kinderen op de grond zitten. Duw een rotsblok opzij en vertel dat de kinderen waren opgesloten in een grot.

De ontknoping: En nu?
Laat de kinderen op de banken of stoelen  zitten. Vertel dat de ouders heel verdrietig waren toen ze merkten dat hun kinderen waren verdwenen, en dat iedereen naar de burgemeester ging. Vertel ook dat het echte einde van ‘de Rattenvanger van Hamelen’ (van de kinderen werd nooit meer iets vernomen) een beetje naar is, dat we ons eigen einde gaan verzinnen.

Spelvraag 3:  Hoe moet dit eindigen?
Suggesties: de ouders vinden de kinderen, de burgemeester krijgt straf, er worden duizend goudstukken verzameld.

Bepaal met de kinderen het einde en beeld dat uit.

Einde

Wat is een spelvraag? »

Spiekbrief. Deze symbolen staan in je spiekbrief:

 

Voorbereiden.
De voorbereiding van een dramales voor kleuters is voor iedere leerkracht anders. De ene leest de lesopzet één keer over en gaat aan de slag, de ander houdt lesopzet of spiekbrief binnen handbereik tijdens het lesgeven.

Tips:
Lees de lesopzet goed en gebruik met dat in je achterhoofd de spiekbrief. De spiekbrief is een verkorte bechrijving dus als je een concreet beeld nodig hebt lees de lesopzet.
Lees de lesopzet vanaf de webpagina omdat daar spoilers in staan met extra informatie over de werkvorm en bijvoorbeeld de betekenis van een spelvraag. Ook staat er soms hoe je de ruimte moet indelen, al deze informatie staat niet op de uitgeprinte versie om die zo overzichtelijk mogelijk te houden.

Werken vanuit verhalen »

ZItten. Maar waar? »

Klaarzetten van het lokaal »

Denkbeeldig omkleden »

Handen vrij »

Heb je vragen over vakdiactiek, neem contact met ons op zodat we je nog beter van dienst kunnen zijn. Misschien vind je jouw vraag hier als tip terug.